- ‘’İnsan’’ kavramını nasıl tanımlarsınız?
Doğum kontrolü ve suni döllenme yöntemlerini bularak, evrimin işleyişini alt-üst eden yaratık. Evrim kuramına bakacak olursak, “O çevreye en iyi adapte olan kişilerin daha fazla çocuk yapması nedeniyle onların genleri gelecek nesillerde daha yoğun olur.” Yani “survival of the fittest” kavramı karşımıza çıkıyor ancak günümüzde en zeki insanların genelde daha az çocuk yaptıklarını gözlemliyoruz. Dolayısıyla, onların genlerinden çok, göreceli olarak daha az zeki olanların genleri yeni kuşaklarda yoğunlaşıyor diyebiliriz.
- ‘’Duygusuz’’ olarak nitelendirilen insanların olduğunu düşünüyor musunuz? Yani, bir insanın herhangi bir duygu hissetmemesi mümkün mü?
Bu konuda yayınlanmış herhangi bir eser/makale bilmiyorum. O nedenle, ancak tahmin edebilirim. Her duygu, düşünce ve davranışı belirleyen merkezin beyin olduğunu kabul ediyorsak diyebiliriz ki, beynin duygular ile ilgili bölgelerinde hasar meydana geldiğinde, o kişi o duygulardan yoksun kalabilir. Öte yandan, duygular ile ilgili tüm bölgelerin hasar görmesi durumunda, beynin ne kadarı hala çalışabilir ve kalan bölgeler o kişinin ‘insan’ olarak yaşamının devam etmesi için yeterli olabilir mi sorusu da akla takılıyor, doğrusu.
Diğer taraftan, bilinçaltı gerçeğini görmezden gelemeyiz. Bazı durumlarda, bazı kişiler tüm duygusal reaksiyonlarını, kendileri farkında olmadan, durdurabilirler diye düşünüyorum.
- İnsanları diğer canlılardan ayıran temel özellik düşünebiliyor olması diye biliniyor. Peki, size göre de insanları diğer canlılardan ayıran en önemli özelliği düşünebiliyor olmaları mı yoksa başka bir özellik de var mı?
“Düşünebiliyor” demeyelim de, “Kendi düşünceleri üzerinde bile düşünebiliyor” diyelim.
- Coğrafyanın insanların davranışları üzerinde etkisi olduğunu düşünüyor musunuz?
Kesinlikle öyle. Örneğin, kırsal kesimde tarım yapan topluluklar ile, şehirde sanayide çalışan topluluklar arasında kültürel farklılıklar olduğunu düşünüyorum. Örnek olarak, Almanya’nın güneyinde yaşayanlara göre, o ülkenin kuzeyinde yaşayanlar genelde çok daha mesafelidirler kişiler arası ilişkilerde.
Prof. Dr. İsmail Ercan Alp
